6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 323/ğ maddesi ile 441/e maddesi uyarınca vekalet ücreti 1136 sayılı Avukatlık Kanunu uyarınca belirlenen Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde (AAÜT) belirtilen ücretin altında olamamaktadır. Buna karşın, sigortacılıkla ilgili uyuşmazlıkların tahkimde çözümünde 5684 sayılı Kanun vekalet ücretine ilişkin özel bir düzenleme getirmiştir. 5684 sayılı Kanunun 30. maddesinin 17. fıkrasında; Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmolunacak vekâlet ücreti, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde belirlenen vekâlet ücretinin beşte biridir.” hükmü yer almaktadır.
5684 sayılı Kanunun anılan madde hükmü ve gerekçesi Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlık tarafından hazırlanmış ve Bakanlar Kurulu Kararı ile Kanun Tasarısı olarak TBMM’ye sevk edilmiş, TBMM tarafından da aynen kabul edilmiştir. Kanun maddesine ilişkin tasarıyı ve gerekçesini hazırlayan adı geçen Bakanlık, 5684 sayılı Kanunun 30/17. maddesine dayanarak yürürlüğe koymuş olduğu Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 16. maddesinin on üçüncü fıkrasını; “Tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir.” şeklinde düzenleyerek, Kanun hükmünden muradını açık bir şekilde ortaya koymuştur.
Söz konusu hükümlere göre taraflardan birinin veya her ikisinin de talebinin kısmen veya tamamen reddedilmesi durumunda taraflar aleyhine hükmedilecek vekalet ücretinin AAÜT’ye göre belirlenecek olan vekalet ücretinin beşte biri olması gerektiği ve tahkim yargılamasında tarafların avukat ile temsil edildiği durumlarda Hakem Heyetleri tarafından, tarafların lehine veya aleyhine hükmedilmesi gereken vekalet ücretlerinin AAÜT’de yer alan ve asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekalet ücretinin beşte biri olması gerektiği anlaşılmaktadır.
Ancak günümüzde Sigorta Tahkim Komisyonu Heyetleri tarafından bu hükmün çoğu zaman doğru uygulanmadığı görülmektedir. Sigorta Tahkim Komisyonu Heyetleri tarafından verilen hükümlerde başvuran lehine tam vekalet ücretine hükmedilirken davalı sigorta şirketleri lehine ise beşte bir oranında vekalet ücretine hükmedildiği görülmektedir.
Yönetmeliğe aykırı olarak hükmedilen vekalet ücreti sebebiyle yapılan temyiz başvurusu ile Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2018/372 E., 2020/202 K. Sayılı ve 29.01.2020 tarihli güncel kararı ile;
“”” Kabule göre de; sigortacılık Yasası 30/17 md. Ve 19.01.2016 tarihli ve 29598 Resmi Gazetede yayımlanarak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 16. Maddesinin 13. fıkrasına “(13) (Ek:RG-19/1/2016-29598) tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen isler için hesaplanan vekâlet ücretinin beste biridir.” hükmü eklenmiştir. Uyuşmazlık Hakem Heyetince verilen 06.09.2016 tarihli kararda davacı lehine hükmedilecek vekalet ücreti için Sigortacılıkta Tahkime İliskin Yönetmeliğin 16/13 maddesinin uygulanması gerektiği göz önüne alınarak AAÜT’nin 13. maddesi gereğince hesaplanan vekalet ücretinin 1/5’i oranında vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken tam nispi vekalet ücretine hükmedilmesi doğru görülmemiştir. “””
denilmiştir.
Yargıtay, Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlığın Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte değişiklik yaparak, 5684 sayılı Kanun’un 30/17. maddesindeki düzenlemeden muradını ortaya koymasından sonra Kanunun doğru yorumuna uygun olarak içtihat değişikliğine gitmiş ve
Yargıtay 17. HD’nin 20/09/2017 tarihli ve E.2016/11893, K.2017/7995 sayılı,
Yargıtay 17. HD’nin 02/11/2017 tarihli ve E.2016/10993, K.2017/10020 sayılı,
Yargıtay 17. HD’nin 13/11/2017 tarihli ve E.2016/13443, K.2017/10385 sayılı,
Yargıtay 17. HD’nin 13/12/2017 tarihli ve E.2016/19898, K.2017/11626 sayılı,
Yargıtay 17. HD’nin 19/04/2018 tarihli ve E.2017/3447, K.20178/4377 sayılı,
Yargıtay 17. HD’nin 07/05/2018 tarihli ve E.2016/10994, K.2018/4624 sayılı,
Yargıtay 17. HD’nin 27/12/2018 tarihli ve E.2018/4168, K.2018/12891 sayılı,
Yargıtay 17. HD’nin 14/05/2019 tarihli ve E.2016/13420, K.2019/6007 sayılı,
Yargıtay 11. HD’nin 15/02/2016 tarihli ve E.2016/64 – K.2016/1453 sayılı,
Yargıtay 11. HD’nin 29/09/2016 tarihli ve E.2016/1573, K.2017/7620 sayılı,
Yargıtay 11. HD’nin 20/12/2017 tarihli ve E.2017/3986, K.2017/7431 sayılı,
Yargıtay 11. HD’nin 20/12/2018 tarihli ve E.2018/2546, K.2018/8150 sayılı,
kararlarında sigortacılıkla ilgili davalarda, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 17/2, 5684 sayılı Kanunun 30/17 ve Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 16/13 maddeleri çerçevesinde AAÜT’ye göre hesaplanan vekalet ücretinin iki taraf için de beşte birinin uygulanacağına hükmetmiştir.
Yukarıda alıntılanan güncel Yargıtay kararı ile de Sigorta Tahkim yargılamasına konu uyuşmazlıklarda taraflar lehine veya aleyhine hükmedilecek olan vekalet ücretinin Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanacak vekalet ücretinin beşte biri oranında olması gerektiği açıklığa kavuşturulmuştur.
Bu kapsamda, Yargıtay uygulaması da göz önüne alınarak Sigorta Komisyonu nezdindeki uyuşmazlıklarda tarafların lehine veya aleyhine hükmedilecek vekalet ücretlerinin Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan vekalet ücretinin beşte bir oranında olması gerekmektedir.